Еліміздің білім беру жүйесінің ахуалы мен дамуы туралы 2023 жылғы ұлттық баяндама бойынша, қаладағы және ауылдағы мектептердің инфрақұрылыммен қамтылуында айтарлықтай алшақтық байқалады. Мысалы, ауылды жерлердегі 5 271 мектептің 3 397-сі (64%-і) ғана жаңа үлгідегі оқу кабинеттерімен жабдықталған. Ал қаладағы мектептерде бұл көрсеткіш 71%-ке тең. Ауылдағы мектепке дейінгі ұйымдардың да жағдайы мәз емес: 2023 жылға қарай қалалық мекемелермен салыстырғанда, орталықтандырылған канализациясы жоқ мекеме саны 3,5 есе, жеке жылуы бар мекеме 3 есе, ыстық суы жоқ балабақша саны 18 есе, ал сумен қамтылмаған мекеме саны 10 есе артқан.

Ауыл мектебін жаңартқанда қандай қиындық кездескен?
Қызылжар Абай орта мектебі 2019 жылы мемлекеттік-жекеменшік әріптестік аясында 10 жылға Bilim Foundation корпоративтік қорының басқаруына берілген. Сол кезде оқу ғимараты толық жөнделген. Мектеп қордың басқаруына өтеді дегенде әуелде мұғалімдер жұмыс орны қысқарады деп қауіптеніпті. Алайда ешкім орнынан қуылмаған. Керісінше қазір мектеп жоғары академиялық көрсеткіштерге қол жеткізіп отыр.

Бұл туралы қор басшысы Ерлан Айтмұхамбет, «Қызылжар Абай орта мектебі» қоғамдық қорының басқарушы директоры Берік Ұзақбайұлы және мектеп директоры Алмагүл Ермағанбетова баяндап берді.

Сөйтіп, жобаға халық қарсы болған. Дегенмен ақыры соңында мұғалімдер мемлекеттік-жекеменшік әріптестік жасауға келісім берген. Өйткені келісімшартта ешкім жұмыссыз қалмайтыны және жалақы өзгермейтіні көрсетілген.

Мектеп директоры ретінде мынаны айта кетейін: қазіргі таңда мектепте 52 мұғалім істейді, олардың ішінде 8 педагог-зерттеуші (15,4%), 10 педагог-эксперт (19,2%), 14 педагог-модератор (27%) бар. Демек, ұстаздардың жартысынан көбі – жаңа көзқарастағы мұғалімдер. Олар үнемі білік арттыру курстарынан өтіп, инновациялық әдістер мен цифрлық технологияларды меңгеруге барын салады. Сондықтан мектепті жаңарту жобасы ғимарат пен оқыту жағдайын ғана емес, мұғалімдердің кәсіби деңгейін де қамтыды, — дейді Алмагүл Ермағанбетова.

Мектепті жөндеуді уақтылы аяқтау және бір мәселе болған. Өйткені құрылысты қысқа мерзімде бітіру керек еді, алайда мердігелердің жұмысы нашар болып шыққан. Ақыры соңы мердігерлермен соттасуға тура келіпті.

Материалдар жеткізілген соң, мұғалімдерді қайта даярлауға кірістік. Олардың кейбірі үшін жаңа өзгерістерді қабылдау қиынға соқты, сондықтан біз курстарды ауылда өткіздік. Айтайын дегенім, жөндеу жұмыстары мен мұғалімдерді қайта даярлау қатар жүрді, — дейді «Қызылжар Абай орта мектебі» қоғамдық қорының басқарушы директоры Берік Ұзақбайұлы.

Небәрі төрт ай ішінде оқу ғимараты толық жаңарған: жаңа шатыр орнатылған, барлық терезе, еден мен кейбір кабинеттегі қабырғалар ауыстырылған. Барлық ішкі коммуникация – жылыту жүйесі, су құбыры, кәріз жүйесі толықтай жаңарған. Асхана жабдықтары түгел жаңарып, оқушыларға ыстық тамақ беріле бастаған. Мектепке компьютерлар мен интерактив панельдер қойылып, жылдамдығы жоғары интернет қосылған.

Осылай, барлық қиындыққа қарамастан, 2020 жылғы қазан айында мектеп қайта ашылған.

Мектепте бұрын химия сабағында зертхана мен қажет реактивтер болмайтын. Қазір олардың бәрі бар, тіпті кейбір қаладағы мектептерден жақсы деуге болады.

«Біз қазір мұғалімдер үшін тартымды мектепке айналдық. Енді мұғалімдерді білігі мен жұмыс істеуге деген құлшынысына қарай таңдаймыз», — дейді мектеп директоры.

Қазір мектепте балалардың шығармашылықпен айналысуына мүмкіндік туды. Тіпті робототехника үйірмесі ашылған. Мектеп басшылығы жыл сайын жаңарып отыратын бөлшектерді алдырады. Оқушылар тек бюджеттен қаржыланатын емес, ақылы байқауларға да қатыса алатын болған.

Балалардың мәдениеті айтарлықтай жақсарды – бұрын олар бір-бірімен дөрекі сөйлесіп, балағат сөздерді көп айтатын, жалпы психологиялық ахуал қиын еді. Мектеп жаңарып, мұғалімдер жаңа әдістермен жұмыс істей бастағанда, оң өзгеріс байқадық. Бастысы, балалар дұрыс сөйлесу мәнерін үйренді, бір-біріне және мұғалімдерге құрметпен қарай бастады. Қарапайым мысал мынадай: асханаға кіргенде «Ас болсын» деп айтады. Мектеп өмірі осындай ұсақ-түйек нәрседен құралады, — дейді директор.

Бір қызығы, ата-аналар бастапқыда баласын мектептен шығарып тастай ма деп алаңдаған. Өйткені мектепте тек үздік оқитын оқушылар білім алып, басқалары жүйеден тыс қалады деп қорыққан. Олай болған жоқ. Қазір Қызылжар Абай орта мектебіне жақын маңдағы ауылдардан, тіпті Петропавл қаласынан балалар барып оқиды.

Мектебімізде өзін-өзі басқару парламенті жұмыс істейді, мектеп президентін сайлау жүйесі бар – оқушылар өкілдерін өздері таңдайды. Волонтерлардың қозғалысы, пікірсайыс клубы, түрлі үйірме бар – бәрі балалардың қалауы бойынша ұйымдастырылған, — дейді Алмагүл Ермағанбетова.

Елімізде мемлекеттік-жекеменшік әріптестік бойынша жұмыс істейтін екі мектеп бар. Екеуі де Солтүстік Қазақстан облысында орналасқан – бірі осы мектеп, екіншісі Бескөл мектеп-колледжі. Оқу ғимараты аудан орталығы Бескөлде орналасқан. Онда 1 000 бала білім алады.

Ол мектептің жұмысына баға бере алмаймын, өйткені жаңартқанда басы-қасында болмадым. Біз жұмыстың қаншалық табысты болғанын қаржыландыру көлемімен емес, оқушыларға арналған мүмкіндіктермен және академиялық жетістіктермен өлшейміз. Мысалы, біздің мектептегі ҰБТ-ның орташа балы 67,1-ден 106,3-ке дейін көтерілді – бұл Қызылжар ауданы бойынша ең жоғарғы нәтиже. Оқушылар пәндік олимпиадаларда жеңіске жетіп, беделді оқу орындарына түсіп жатыр. Ауылымызда аз қамтылған және қиын жағдайға тап болған отбасылар көп, ерекше білім беруді қажет ететін балалар да бар. Біз бұл балалармен жұмыс істеп, ұжымды дамытып, академиялық адалдықты сақтауға баса назар аударамыз, — дейді Берік Ұзақбайұлы.

Материал Baribar.kz сайтында жарық көрді